Khi điều trị cảm lạnh, cần cân nhắc việc sử dụng thuốc dị ứng như antihistamine để giảm các triệu chứng như sổ mũi, ngứa mắt. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tác dụng phụ và tương tác thuốc.
1. Thuốc kháng histamine là gì?
Thuốc kháng histamine là thuốc giúp giảm các triệu chứng dị ứng, hoạt động bằng cách ngăn chặn histamin, một chất hóa học mà cơ thể tiết ra khi tiếp xúc với chất gây dị ứng.
Histamine gây ra các triệu chứng dị ứng như:
- Hắt xì
- Ngứa, chảy nước mắt
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Sự tắc nghẽn như nghẹt mũi…
- Ho
- Đau họng
- Sốt (ở trẻ em)
Cơ thể cũng có thể giải phóng histamine để đáp ứng với các bệnh nhiễm trùng như cúm và cảm lạnh thông thường.
Cảm lạnh thường gây các triệu chứng dị ứng như sổ mũi, hắt hơi và chảy nước mắt… và đôi khi thuốc kháng histamine có thể giúp ích.
2. Các loại thuốc kháng histamine
Thuốc kháng histamine có sẵn không cần kê đơn (OTC). Một số loại có thể gây buồn ngủ và đôi khi được dùng làm thuốc hỗ trợ giấc ngủ trong những trường hợp cụ thể. Thuốc kháng histamine mới hơn ít có khả năng gây ra tác dụng phụ (buồn ngủ).
Thuốc kháng histamine thế hệ đầu tiên, cũ hơn bao gồm:
- Diphenhydramine (benadryl)
- Chlorpheniramine (clor-Trimeton, triaminic)
- Brompheniramin (dimetapp)
- Hydroxyzine (vistaril)
Thuốc kháng histamine thế hệ thứ hai (mới hơn) ít gây buồn ngủ hơn và bao gồm:
- Fexofenadine (allegra)
- Desloratadine (clarinex)
- Loratadin (claritin)
- Cetirizine (zyrtec)…
3. Dùng thuốc dị ứng khi bị cảm lạnh có an toàn không?
Đối với người lớn có thể dùng thuốc dị ứng khi bị cảm lạnh. Mặc dù hiệu quả của chúng chưa chắc chắn nhưng nhìn chung người lớn dùng thuốc dị ứng là an toàn.
Tuy nhiên, trẻ em dưới 4 tuổi không nên dùng thuốc kháng histamine để điều trị cảm lạnh. Trong các nghiên cứu chưa có bằng chứng nào cho thấy thuốc kháng histamine giúp giảm triệu chứng cảm lạnh ở trẻ em. Học viện Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ cho biết, dùng thuốc kháng histamine để điều trị cảm lạnh ở trẻ em, rủi ro lớn hơn lợi ích tiềm tàng của thuốc.
Thuốc kháng histamine cũng có thể có tác dụng phụ đáng lo ngại, bao gồm chóng mặt, buồn ngủ, chán ăn và cảm thấy lo lắng, phấn khích hoặc cáu kỉnh. Do đó, luôn trao đổi với bác sĩ trước khi dùng một loại thuốc mới.
Thuốc phối hợp trị cảm lạnh và dị ứng
Thuốc phối hợp trị cảm lạnh và dị ứng thường được kết hợp trong 1 sản phẩm (viên thuốc) để trị dị ứng, cảm lạnh, ho và cúm đa triệu chứng. Một số hoạt chất phối hợp, bao gồm:
- Thuốc kháng histamine
- Thuốc giảm ho
- Thuốc thông mũi
- Thuốc hạ sốt
- Thuốc giảm đau…
Một đánh giá năm 2022 về các loại thuốc kết hợp trị cảm lạnh và dị ứng cho thấy chúng giúp giảm một số triệu chứng ở người lớn và trẻ em trên 6 tuổi. Tuy nhiên, chúng không được phát hiện là có hiệu quả ở trẻ nhỏ.
Dùng thuốc cảm lạnh và dị ứng cùng nhau có an toàn không?
Thuốc cảm lạnh và dị ứng có thể được kết hợp an toàn ở người lớn. Trẻ em dưới 6 tuổi không nên dùng thuốc kết hợp cảm lạnh và dị ứng trừ khi có hướng dẫn của bác sĩ nhi khoa.
Tuy nhiên, người lớn cũng nên thận trọng khi dùng thuốc dị ứng cùng với thuốc cảm lạnh kết hợp. Nếu bạn dùng thuốc kháng histamine để điều trị dị ứng, đừng dùng thuốc cảm có chứa thuốc kháng histamine. Dùng quá nhiều thuốc kháng histamine cùng một lúc có thể dẫn đến quá liều.
Dấu hiệu quá liều thuốc kháng histamine bao gồm:
- Kích động, ảo giác, mê sảng, co giật
- Khô miệng, khô mắt, mờ mắt
- Trầm cảm, lo lắng, lú lẫn
- Buồn ngủ
- Da khô, đỏ
- Huyết áp thấp, loạn nhịp, bí tiểu
- Buồn nôn và nôn…
4. Các phương pháp điều trị cảm lạnh khác
Để tránh dùng quá nhiều thuốc cùng một lúc và ngăn ngừa tác dụng phụ khó chịu, các phương pháp điều trị cảm lạnh và dị ứng không dùng thuốc có thể giúp giảm triệu chứng.
Các cách không dùng thuốc để giảm triệu chứng cảm lạnh bao gồm:
- Dùng nước muối rửa/xịt/nhỏ
- Dùng bình neti rửa mũi
- Máy giữ ẩm
- Các phương pháp điều trị cảm lạnh tự nhiên và thảo dược…
Các phương pháp này có thể hữu ích khi sử dụng một mình hoặc cải thiện phản ứng của cơ thể với thuốc cảm lạnh và dị ứng.
Người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên có thể dùng thuốc cảm lạnh kết hợp có chứa thuốc kháng histamine một cách an toàn. Tuy nhiên, trẻ nhỏ hơn chỉ nên dùng thuốc cảm lạnh kết hợp dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Hãy thận trọng khi dùng thuốc kết hợp điều trị cảm lạnh và dị ứng. Thuốc kháng histamine thường được tìm thấy trong thuốc cảm lạnh bao gồm brompheniramine, cetirizine, chlorpheniramine, desloratadine, diphenhydramine, fexofenadine, hydroxyzine và loratadine.
Dùng nhiều loại thuốc kháng histamine cùng một lúc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Để ngăn ngừa vô tình dùng thuốc kháng histamine quá liều, hãy luôn đọc nhãn của tất cả các loại thuốc bạn dùng.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Hãy tham khảo thông tin trước khi sử dụng thuốc dị ứng để điều trị cảm lạnh. Chúc bạn sức khỏe!